Google’ın gözünde siteniz, yalnızca içeriklerinizle değil, diğer sitelerin size verdiği bağlantılarla da bir kimliğe sahip olur. Peki ya bu bağlantıların bir kısmı tamamen çöpse? Hatta bilinçli olarak size zarar vermek isteyen birinin işiyse? İşte tam burada Disavow devreye girer. Yanlış yerde, yanlış bağlantılarla görünür olmak, sıralamalarınızı sessizce aşağıya çekebilir.
Bazı SEO’cular, “Google zaten kötü linkleri görmezden geliyor” der ve konuyu kapatır. Ama gerçek şu ki, her algoritma güncellemesinde, spam bağlantılarla lekelenmiş bir profil, uzun vadede güven sorununa yol açabilir. Hele ki geçmişte ajans değiştirmiş, link satın almış ya da backlink profili denetlenmemiş bir siteye sahipseniz, Disavow bir “opsiyon” değil, acil durum düğmesidir.
Bu yazıda, Google’ın resmi Disavow aracını teknik adımlarıyla, gerçek örneklerle ve gereksiz jargonlardan uzak bir dille anlatacağız. Hangi bağlantıların reddedilmesi gerektiğini, hangi hataların geri dönüşü olmadığını ve bir disavow dosyasının nasıl hazırlanacağını adım adım göreceksiniz.
📌 Not: Bu rehber, Brandaft’ın teknik SEO deneyimi ve backlink temizleme süreçlerindeki tecrübelerinden yola çıkarak hazırlandı. İstanbul SEO ajansı olarak, zararlı bağlantı temizleme konusunda birçok projede sonuç aldığımız yöntemleri burada paylaşıyoruz.
Disavow Nedir?
Disavow kelimesi, “reddetmek” veya “ilişkisini kesmek” anlamına gelir. Arama motoru optimizasyonunda ise bu, Google’a “bu bağlantıyı benimle ilişkilendirme” demenin resmi yoludur. Yani sitenize gelen bazı bağlantıların, sizin isteğiniz dışında olduğunu ve dikkate alınmaması gerektiğini Google’a bildirirsiniz. Bu, özellikle spam kaynaklardan gelen, manipülatif ya da kalitesiz sitelerden alınmış backlinkleri devre dışı bırakmanın en güvenli yöntemidir.
Zararlı backlinkler, çoğu zaman farkında olmadan oluşur. Eski ajansların yaptığı toplu link çalışmaları, forum imzaları, otomatik link paketleri, hatta rakiplerin bilinçli olarak oluşturduğu “negatif SEO” saldırıları bunlara örnektir. Bu tür bağlantılar, ilk başta fark edilmese bile, zamanla sitenizin güvenilirlik skorunu düşürür. Google her ne kadar “çöp” bağlantıları çoğu zaman filtrelediğini söylese de, geçmişten kalan ve algoritmaların hala şüpheyle baktığı linklerin sıralamanızı olumsuz etkileme riski vardır.
Google’ın bu konudaki yaklaşımı nettir: Mümkünse önce bağlantı veren siteyle iletişime geçip linki kaldırın, bu işe yaramazsa disavow aracını kullanın. Yani disavow, ilk çare değil, son savunma hattıdır. Gereksiz yere kullanıldığında, iyi linklerinizi de silerek kendi sıralamanıza zarar verebilirsiniz. Ancak doğru kullanıldığında, toksik backlinklerin etkisini ortadan kaldırarak sitenizin temiz ve güvenilir bir profil çizmesini sağlar.
Bu noktada kritik olan, hangi bağlantıların gerçekten “reddedilmesi” gerektiğini doğru tespit etmektir. Bunun için:
- Kaynağın spam veya otomatik link üreten bir site olup olmadığını kontrol edin.
- Bağlantının alakasız ve düşük kaliteli içerikler içinde yer alıp almadığını inceleyin.
- Google Search Console veya profesyonel backlink analiz araçlarıyla düzenli tarama yapın.
Doğru teşhis ve dikkatli bir işlemle, disavow SEO’da nadiren kullanılan ama gerektiğinde hayat kurtaran bir araçtır.
Disavow Aracı Nedir ve Ne İşe Yarar?
Google Disavow aracı, web sitenize gelen belirli bağlantıların sıralama algoritmasında dikkate alınmaması için Google’a resmi olarak bildirim yapmanızı sağlayan özel bir paneldir. Basitçe söylemek gerekirse, “Bu linkler benim SEO puanıma etki etmesin” demenin teknik yoludur. Bu araç, doğrudan Google Search Console üzerinden çalışır ve yalnızca sizin yüklediğiniz, belirli formatta hazırlanmış bir dosya ile işlem yapar.
Çalışma mantığı aslında şaşırtıcı derecede basittir: Siz, disavow dosyası içinde reddetmek istediğiniz bağlantıların listesini oluşturursunuz; Google bu listeyi indeksleme ve sıralama süreçlerinde göz ardı eder. Yani bu işlem, bağlantıları webten kaldırmaz, sadece algoritmanın onları puanlama sisteminden çıkarmasını sağlar.
Disavow aracı özellikle şu durumlarda önerilir:
- Negatif SEO saldırısına uğrayıp, yüzlerce spam linkle hedef alınmışsanız
- Geçmişte toplu link satın alma veya düşük kaliteli dizin kayıtları gibi riskli SEO çalışmaları yapılmışsa
- Manuel işlem (Google Penalty) uyarısı aldıysanız ve sorunlu linkleri kaldıramıyorsanız
- Düzenli backlink analizi sırasında, çok sayıda alakasız ve düşük kaliteli bağlantı tespit ettiyseniz
Buna karşılık, bu aracı her durumda kullanmak doğru değildir. Eğer bağlantılar size zarar vermiyor veya Google’ın doğal olarak filtreleyebileceği seviyedeyse, disavow gereksiz olabilir. Ayrıca yalnızca “şüpheli görünüyor” diye link reddetmek, bazen faydalı olabilecek doğal bağlantıları da silmenize yol açar. Bu nedenle disavow, günlük SEO bakımının rutin bir parçası değil, ihtiyaç halinde başvurulacak kontrollü bir çözümdür.
Disavow Dosyası Nedir?
Disavow dosyası, Google’a hangi bağlantıların görmezden gelinmesi gerektiğini bildirdiğiniz, düz metin (.txt) formatında hazırlanmış özel bir listedir. Bu dosya, Search Console’daki Disavow aracına yüklenir ve yalnızca sizin belirttiğiniz linkleri ya da alan adlarını kapsar. İçeriği tamamen sizin kontrolünüzdedir; Google bu dosyada olmayan hiçbir bağlantıyı otomatik olarak reddetmez.
Formatı basittir ama kurallar nettir: Her satırda ya doğrudan reddetmek istediğiniz bir URL, ya da tüm alan adını kapsayacak şekilde domain: ifadesi bulunur. Dosya içinde yorum eklemek isterseniz, satır başına # işareti koyarak not düşebilirsiniz. Yani disavow dosyası yalnızca bir liste değildir; aynı zamanda Google’a iletilen resmi bir talimat dosyasıdır.
Örnek bir disavow dosyası şöyle görünür:
# Spam forum bağlantıları
domain:spamforum.com
# Eski dizin kayıtları
domain:kalitesizdizin.net
Bu dosya sayesinde, Google bu alan adlarını veya sayfaları sıralama sinyallerinizden çıkarır. Önemli olan, buraya sadece gerçekten zararlı bağlantıları eklemektir. Gereksiz ya da yanlış eklemeler, iyi linklerinizi kaybetmenize ve sıralama düşüşlerine yol açabilir.
Disavow dosyası bir “çöp kutusu” değil, dikkatle seçilmiş, kesin olarak istemediğiniz bağlantıların tutulduğu bir kara listedir. Bu nedenle hazırlık sürecinde acele edilmemeli, mümkünse bir SEO uzmanının gözünden geçirilmelidir.
Disavow İşe Yarıyor mu?
SEO camiasında bu sorunun cevabı yıllardır tartışılıyor. Bir taraf, “Google zaten düşük kaliteli linkleri otomatik olarak filtreliyor” diyerek disavow’un gereksiz olduğunu savunuyor. Diğer taraf ise özellikle manuel işlem almış sitelerde veya çok yoğun spam saldırısına uğramış projelerde, bu aracın sıralamaları toparlamak için kritik öneme sahip olduğunu söylüyor. Gerçek şu ki, ikisi de haklı olabiliyor — konu tamamen bağlama ve link profilinizin durumuna bağlı.
Google, resmi açıklamalarında disavow’u nadiren kullanmanızı önerir. Ancak sahada gördüğümüz örneklerde, şu senaryolarda disavow’un net bir fark yarattığını söyleyebiliriz:
- Manuel işlem (Google penalty) sonrası, spam bağlantılar kaldırılıp disavow yapıldığında cezanın kalkması
- Negatif SEO saldırılarında, binlerce alakasız ve spam linkin etkisinin ortadan kalkması
- Geçmişte toplu link satın alınmış sitelerde, zararlı profili temizleyerek güven sinyallerinin iyileşmesi
- Marka imajına zarar verebilecek yetişkin içerik, kumar veya kötü niyetli sitelerden gelen linklerin reddedilmesi
Buna karşın, sırf “şüpheleniyorum” diye her linki disavow listesine eklemek, doğal backlink profilinizi zayıflatabilir. Bu yüzden en iyi yaklaşım, önce backlink analizini detaylı yapmak, ardından gerçekten riskli bağlantıları belirleyerek işlem uygulamaktır.
Kısacası: Disavow, yanlış kullanıldığında zararlı, doğru zamanda kullanıldığında ise hayat kurtaran bir araçtır. Bu yüzden onu SEO bakım çantanızda “acil durum çekici” gibi düşünün — her gün elinize almanız gerekmez ama ihtiyaç duyduğunuzda yanınızda olması şarttır.
Disavow Nasıl Kullanılır? (Adım Adım)
Disavow, kulağa “iki tıkla hallolacak” bir işlem gibi gelse de, arka planda ciddi bir analiz ve dikkat gerektirir. Yanlış bir bağlantıyı reddetmek, faydalı linkleri kaybetmenize yol açabilir; eksik bırakmak ise spam etkisinin devam etmesine neden olur. Bu yüzden süreç, hem teknik hem stratejik bir yaklaşım ister.
Öncelikle, disavow işlemine başlamadan önce kendinize şu soruları sorun: Gerçekten zararlı bağlantılar mı tespit ettim? Bu linkleri manuel olarak kaldırmayı denedim mi? Eğer bu sorulara “evet” yanıtı verebiliyorsanız, artık disavow adımlarına geçebilirsiniz.
Disavow sürecinin genel akışı şu şekildedir:
- Düzenli backlink analizi yaparak zararlı veya şüpheli bağlantıları tespit etmek
- Hangi linklerin kaldırılabileceğini manuel olarak denemek (site sahibiyle iletişim kurmak)
- Kaldırılamayan zararlı bağlantıları disavow dosyası formatında listelemek
- Disavow dosyasını Google’ın belirlediği kurallara göre düzenlemek
- Dosyayı Google Search Console üzerinden Disavow aracına yüklemek
- Google’ın dosyayı işleme almasını beklemek ve sıralama/manuel işlem durumunu takip etmek
Bu adımların her birini doğru uygulamak, hem sürecin güvenli ilerlemesini hem de istediğiniz sonucu almanızı sağlar. Bir sonraki bölümde bu maddeleri tek tek, aşağıdaki başlıklar altında detaylandırarak anlatacağız.
1. Backlink Analizi Yapma
Disavow sürecinin ilk adımı, sitenize gelen tüm bağlantıları incelemektir. Google Search Console, Ahrefs, Semrush veya Majestic gibi araçlarla güncel backlink listenizi çekin. Burada özellikle alakasız, düşük kaliteli, spam üreten veya zararlı içerik barındıran sitelerden gelen linkleri belirleyin. Listeyi çıkartırken hem alan adı düzeyinde hem de tekil URL düzeyinde not alın.
2. Zararlı Linkleri Manuel Olarak Kaldırmayı Deneme
Google, disavow’dan önce bu adımı özellikle tavsiye eder. Bağlantı veren site sahipleriyle iletişime geçip linkin kaldırılmasını isteyin. Bu her zaman mümkün olmayabilir ama denenmesi, Google’a “önce doğal yolu denedim” mesajı verir. Ayrıca manuel olarak kaldırabildiğiniz her link, disavow dosyanızın daha temiz olmasını sağlar.
3. Disavow Dosyasını Hazırlama
Tespit ettiğiniz ve kaldıramadığınız zararlı bağlantıları, .txt formatında bir dosyada toplayın. Bir domain’i tamamen reddetmek için domain:ornek.com formatını, belirli bir sayfayı reddetmek için tam URL’yi yazın. Dosyaya açıklama eklemek için # ile başlayan satırlar kullanabilirsiniz. Gereksiz hiçbir bağlantıyı bu listeye eklemeyin.
4. Google Search Console Disavow Aracına Erişim
Disavow aracı, Google Search Console’un içinde, ayrı bir sayfada bulunur (doğrudan URL ile erişilir). Buradan projenizi seçin ve disavow dosyasını yükle sekmesine ilerleyin. Google, yükleme öncesi dosyanızın formatını kontrol eder.
5. Dosyayı Yükleme ve Onaylama
Hazırladığınız .txt dosyasını yükledikten sonra Google size bir onay ekranı sunar. Burada kaç adet alan adı veya URL reddettiğiniz listelenir. Onay verdiğinizde, Google bu talimatı indeksleme sürecinde uygulamaya başlar.
6. Sonuçları Takip Etme
Disavow etkisi genellikle hemen görülmez; değişikliklerin yansıması haftalar sürebilir. Manuel işlem kaldırma durumları genellikle daha hızlı sonuç verir. Süreci düzenli olarak kontrol edin, backlink profilinizi yeniden tarayın ve gerekirse disavow dosyanızı güncelleyin.
Disavow Örneği
Teoriyi bilmek önemli ama disavow sürecini anlamanın en iyi yolu gerçek bir örnek üzerinden gitmektir. Diyelim ki siteniz, geçmişte yapılan kötü bir SEO çalışması yüzünden onlarca spam forum bağlantısına ve alakasız dizin kayıtlarına sahip. Manuel olarak kaldırmayı denediniz ama çoğu site yanıt vermedi. Bu noktada devreye disavow dosyası giriyor.
Örnek bir disavow dosyası şu şekilde olabilir:
# Spam forum bağlantıları
domain:spamforum.com
# Eski dizin kayıtları
domain:kalitesizdizin.net
# Yetişkin içerikli sitelerden gelen bağlantılar
domain:ornekadultsite.org
Bu dosya Google’a, yukarıda listelenen alan adlarından veya sayfalardan gelen bağlantıların sıralama hesaplamasında dikkate alınmaması gerektiğini bildirir. Önemli olan, listeye yalnızca emin olduğunuz ve gerçekten zararlı olan bağlantıları eklemektir. Çünkü buraya yazdığınız her satır, sitenizin backlink profilinden kalıcı olarak çıkarılır.
Böylesine net bir örnek, disavow sürecini ilk kez yapanlar için hem formatı hem de mantığı anlamayı kolaylaştırır. Hatalı veya eksik listeleme ise iyi bağlantıların kaybına yol açabileceğinden, dosyayı hazırlarken dikkatli olmak şarttır.
Disavow Dosyası Hazırlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Disavow, doğru kullanıldığında sitenizi spam bağlantılardan koruyan güçlü bir araçtır; ancak yanlış uygulandığında faydadan çok zarar getirebilir. Google’ın bu işlemi “son çare” olarak önermesinin sebebi de budur. Dosya hazırlarken dikkat etmeniz gereken başlıca noktalar şunlardır:
- Sadece emin olduğunuz zararlı linkleri ekleyin. Şüpheli ama potansiyel olarak faydalı olabilecek bağlantıları listenize yazmayın.
- Alan adı reddi ile URL reddini ayırın. Bir site içindeki tek bir kötü bağlantı için tüm domain’i reddetmek, gereksiz veri kaybına yol açabilir.
- Yorum satırları kullanın. # işareti ile ekleyeceğiniz kısa notlar, dosyanın neden bu şekilde oluşturulduğunu ileride anlamanızı kolaylaştırır.
- Düzenli güncelleme yapın. Backlink profiliniz değiştikçe dosyanızı da güncelleyin, gereksiz veya hatalı kayıtları temizleyin.
- Manuel kaldırma adımını atlamayın. Önce doğal yollarla kaldırmayı deneyin, ardından disavow’a başvurun.
- Format hatalarından kaçının. Yanlış yazım, boşluk hatası veya uzantı eksiklikleri dosyanın işlenmesini engeller.
Unutmayın: Disavow, bir “link toplama kutusu” değil; SEO sağlığınız için titizlikle hazırlanmış bir kara listedir. Her satırın sitenizin gelecekteki performansına etkisi vardır.
Sık Sorulan Sorular (FAQ)
Disavow ne zaman kullanılmalı?
Disavow, manuel işlem (Google penalty) aldığınızda, negatif SEO saldırısına uğradığınızda veya geçmişte yapılan kötü backlink çalışmalarının etkisini temizlemek istediğinizde kullanılmalıdır. Günlük SEO bakımında rutin olarak uygulanması önerilmez.
Disavow işlemi sonrası ne zaman sonuç alırım?
Google, yüklediğiniz dosyayı anında işleme almaz. Etkiler genellikle birkaç hafta ile birkaç ay arasında görünür. Manuel işlem kaldırma gibi özel durumlarda bu süre daha kısa olabilir.
Yanlışlıkla iyi linkleri reddedersem ne olur?
Google, dosyada reddettiğiniz bağlantıları sıralama sinyallerinden çıkarır. Bu da doğal backlink profilinizi zayıflatabilir ve sıralama düşüşüne yol açabilir. Bu yüzden dosyayı hazırlarken mutlaka ikinci bir gözün kontrol etmesi faydalıdır.
Google zaten kötü linkleri filtrelemiyor mu?
Evet, Google çoğu düşük kaliteli linki otomatik olarak göz ardı eder. Ancak geçmişten kalan, spam sinyalleri güçlü veya algoritmanın riskli gördüğü bağlantılar, filtrelenmeyip sıralamanıza olumsuz etki edebilir. Disavow, işte bu tür bağlantılar için etkili bir çözüm sunar.
